ବିଜ୍ଞାନ ପତ୍ରିକା
ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ବିକାଶ ସହିତ ନୂଆ ନୂଆ ଧରଣର ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶ ପାଇବାକୁ ଲାଗିଲା। ଏଥିରୁ କିଛି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ବିଷୟ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଲେ। ବିଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ ବିଷୟ ଭାବରେ କିଛି ଲୋକଙ୍କ ମନକୁ ଛୁଇଁଲା ଏବଂ ଏହି ବିଷୟକୁ ଆଧାର କରି ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶ କରିବାର ଚେଷ୍ଟା ଆରମ୍ଭ ହେଲା।
୧୮୮୦ ଦଶକରେ କଲିକତାରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିବା ‘ବିଜ୍ଞାନ ଦର୍ପଣ’ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରଥମ ବିଜ୍ଞାନ ଆଧାରିତ ପତ୍ରିକା। ଏହାର କୌଣସି ସଂଖ୍ୟା ଏବେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ‘ଉତ୍କଳ ଦୀପିକା’ରେ ଏହାର ଖବର/ସମୀକ୍ଷାରୁ ପତ୍ରିକା ବିଷୟରେ କିଛି ଜଣାପଡ଼େ। ଏହି ସମୟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନକୁ ଆଧାର କରି କିଛି ପତ୍ରିକା ମଧ୍ୟ ବାହାରୁଥିଲା। ୧୯୪୦-୫୦ ଦଶକରେ ବିଜ୍ଞାନ ରଚନା ବିଧିବଦ୍ଧ ଭାବରେ ଜନପ୍ରିୟ ରୂପ ନେବାକୁ ଲାଗିଲା, ରଚନାଗୁଡ଼ିକର ବିଷୟବସ୍ତୁ ବଦଳିଲା ଓ ସେସବୁର ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଲା। ଏସବୁ ପ୍ରକାଶିତ ହେଉଥିଲା ନବଭାରତ, ଡଗର, ଶଂଖ, ଚତୁରଙ୍ଗ ଆଦି ସେ ସମୟର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସାହିତ୍ୟ ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକରେ।
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଜନପ୍ରିୟ ବିଜ୍ଞାନ ରଚନା ଆହୁରି ବଳିଷ୍ଠ ହେଲା ୧୯୪୯ ମସିହାରେ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଚାର ସମିତିର ଗଠନ ସହିତ। ଏହାର ସମ୍ପାଦନାରେ ୧୯୭୩ ମସିହାରେ ଜନ୍ମ ନେଲା ‘ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଭା‘ ପତ୍ରିକା ଏବଂ ୧୯୭୯ ମସିହାରେ ‘ବିଜ୍ଞାନାଲୋକ‘। ପ୍ରାୟ ସେହି ସମୟରେ ବଲାଙ୍ଗୀରରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା ‘ବିଜ୍ଞାନ ମଧୂପ‘। ୧୯୮୦-୯୦ ଦଶକରେ ବିଜ୍ଞାନ ତରଙ୍ଗ, ବିଜ୍ଞାନ ଦିଗନ୍ତ ଓ ଆହୁରି କେତେ ବିଜ୍ଞାନ ପତ୍ରିକା ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା ଯାହାର ବିଶେଷତ୍ୱ ଥିଲା ଶିକ୍ଷା-ବିଜ୍ଞାନ ଆନ୍ଦୋଳନର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ବା ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି। ତେବେ ୨୦୧୦ ମସିହା ବେଳକୁ ପ୍ରାୟ ଏହି ସବୁ ପତ୍ରିକା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲେ। କେବଳ ‘ବିଜ୍ଞାନ ଦିଗନ୍ତ’ର ପ୍ରକାଶନ ଚାଲୁ ରହିଥିଲା, ୨୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ବନ୍ଦ ରହିବା ପରେ ‘ବିଜ୍ଞାନ ମଧୂପ’ ୨୦୦୮ ମସିହାରୁ ପୁନଃପ୍ରକାଶିତ ହେଉଛି।
ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ବାହାରିଥିବା ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପୃଷ୍ଠାମାନ ଏହି ୱେବ୍ସ୍ଥଳାରେ ରହିଛି। ଏହି ପୃଷ୍ଠାରେ ଅନ୍ୟ ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକ ଦିଆଯାଇଛି। ତଳ ସୂଚୀ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକର ଡିଜିଟାଲ୍ ରୂପ ଦେଖିହେବ। ଶୀର୍ଷକ ଉପରେ ମାଉସ୍ ଦବାଇ ପତ୍ରିକାଗୁଡ଼ିକୁ ନାମ ବା ଆରମ୍ଭ ବର୍ଷ ଅନୁସାରେ ସଜାଇହେବ। ସାରଣୀ ଉପରେ ଥିବା search ବାକ୍ସରେ ନାମ ବା ବର୍ଷ ଲେଖି ଖୋଜିହେବ। ପାଖରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଲିଙ୍କ୍ ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରି ପତ୍ରିକାର ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ସଂଗ୍ରହ କରିହେବ।